Blog: Fort bij Edam/Stelling van Amsterdam

Het Fort bij Edam behoort tot de stelling van Amsterdam. De stelling van Amsterdam bevat wel 45 forten. Het Fort bij Edam bood in de 1^ste wereldoorlog vooral onderdak aan officieren en militairen. Deze mensen kwamen in 1916 ontzettend goed van pas toen de watersnoodplaats vond in Nederland. Zij werden ingezet bij het redden van het vee en de inboedels, maar ook bij het aanleggen van nooddijken en het versterken van de oude dijken. De hoofdtaak van het Fort bij Edam was de bescherming van de regio Amsterdam tegen vijandelijke aanvallen vanuit het noorden. Essentieel onderdeel van de verdediging was het onderwater zetten van het poldergebied ten noorden van Edam.

Een leuk weetje is dat de militairen na die tijd naar huis werden gestuurd voor verlof omdat Nederland in de 1^ste wereldoorlog neutraal bleef. Voor sommige van deze militairen stond dat huis nu alleen niet meer ergens anders in Nederland, maar in Edam. Zij waren gevallen voor een Edammer vrouw.

Na de 2^e wereldoorlog heeft het fort nog dienstgedaan als gevangenis voor NSB’ers en andere collaborateurs. Daarna werd het een munitie opslag. Op het terreinplein 14 bevindt zich een constructie van beton en stalen balken die deels zijn verzonken in de grond. De functie hiervan is tot op heden niet bekend en wordt nog steeds onderzocht. Wel is bekend dat de bouw hiervan onder geheimzinnige omstandigheden heeft plaats gevonden in de tijd van het begin van de Koude Oorlog.

Gedurende een groot deel van het jaar kan het Fort bij Edam bezocht worden, zowel individueel als in groepsverband. Op het terrein vinden ook vaak evenementen plaats en zijn er tentoonstellingen te bezichtigen. Dit jaar komen de volgende tentoonstellingen aan bod:

1. Den doodenraad in de 1^e wereldoorlog
2. Edam tijdens de 2^e wereldoorlog en de inundatie van de Zeevangs polder
3. De natuurtentoonstelling
4. De watersnood van 1916
5. De radiokamer met zendapparatuur
6. Een fototentoonstelling over de 1^e wereldoorlog
7. Een brandweertentoonstelling door de vrijwillige brandweer Edam.

Het fort kan met of zonder begeleiding bezocht worden. Houdt er wel rekening mee dat niet alle delen van het fortgebouw en het fortterrein voor bezoekers toegankelijk zijn. Bovendien ligt het fort in een beschermd natuurgebied van Staatsbosbeheer. Bij alle openstellingen zijn gidsen aanwezig die u als bezoeker een rondleiding geven en u op de hoogte brengen van het verhaal van het fort. Deze rondleiding duur ongeveer anderhalf uur. Natuurlijk is het ook mogelijk om het fort zelf te ontdekken. Aan de hand van een uitgebreide plattegrond met beschrijving kan uw eigen ontdekkingstocht beginnen.  

Het fort is ook geopend op afspraak voor bijvoorbeeld een familie-uitje, een bedrijfsuitje of excursie met school. Hierin zijn diverse mogelijkheden. Wat er altijd te zien is in het fort is de officierskantine, de originele keuken, een soldatenverblijf, een kruitkamer, een loopgraaf uit de 1^e wereldoorlog, een maquette van het fort en een maquette met de inundatiegebieden van de stelling van Amsterdam.

Uiteraard heb ik het fort ook een keer bezocht. Mijn broertje heeft een verjaardagsfeestje gegeven in het fort en ik mocht mee. Met een soldatenpak aan voelde ik mij heel trots en sterk. Vooral het schieten met een flessenkanon is mij bijgebleven en de leuke en leerzame speurtocht door het fort. Ik was nog nooit van mijn hele leven in een fort geweest, dus die wetenschap maakte al grote indruk op mij. Zware deuren en hoge muren omringd door ontzettend veel groen. Een middagje in het fort bij Edam laat je even vergeten waar en in welke tijd je bent. Ook de radiokamer waar u kunt zien hoe er vroeger met morse taal werd gecommuniceerd is een leuk onderdeel van de rondleiding.

Wilt u graag nog een leuke en leerzame activiteit toevoegen aan de vakantie of aan een dagje in deze mooie omgeving dan is het fort bij Edam echt een aanrader.

Hieronder zijn de prijzen te vinden die het fort hanteert voor een bezoek. Voor verdere informatie over het fort verwijs ik u door naar de website:

https://www.fortbijedam.nl/